Een counsellor is ook maar een mens

Ook de counsellor maakt weleens donkere dagen mee. Die heeft iedereen. Achteraf bezie ik ze echter wel als "groeidagen".

Op 24 december 2008 lag mijn moeder (66) een week in een verpleeghuis. Zij had de diagnose Benson's syndrome gekregen (afsterven van het hersenweefsel, kort gezegd). Ze leed veel pijn, kon zich woordelijk niet meer goed uitdrukken en haar motoriek was heel slecht. Ze kon nauwelijks meer uit bed en moest met een tillift geholpen worden.

Ze had (toen ze nog net kon praten) om euthanasie gevraagd. Voor haar was haar leven ondraaglijk geworden. Ze heeft het de huisarts gevraagd, ze heeft het bij een psychiater moeten verwoorden. Ondertussen ging haar toestand rap achteruit. In het verpleeghuis heeft ze het weer aan de arts daar moeten verwoorden (ging nog net). Die ging met kerstvakantie en de volgende verpleeghuisarts kwam erbij. Hoewel, die zei de afspraak tot gesprek tot 2 x toe af (nadat het tijdstip van de afspraak dan al uren was verlopen). Toen deze arts dan uiteindelijk wel kwam op 24 december, kon mijn moeder niet meer praten. Mijn vader en ik kregen een gesprek met haar en zij weigerde euthanasie, omdat mijn moeder dat niet meer zelf uitdrukkelijk kon vragen. Ontreddering, wanhoop, verdriet. 2 maanden en 4 artsen verder en de eerste 3 hadden het maar op de lange baan geschoven. Wilden wij als naasten dan zo graag dat ze zou sterven? Nee natuurlijk niet! Maar uit haar naam vochten we wel voor wat zij wilde! In een verpleeghuis terecht komen was haar grootste nachtmerrie, dat had ze altijd gezegd. En dat kwam er dus ook nog bij.
Arts nummer 4 had wel een alternatieve "oplossing". Ze kon palliatieve sedatie toepassen. Wat hield dat in? Er wordt een infuuspomp aangebracht met een sterk slaapmiddel. De patiënt krijgt geen eten of drinken meer, geen medicatie meer, hooguit medicatie om leed/pijn te verzachten. Uiteindelijk zou het lichaam opgeven en zou ze sterven. Ik had dit eerder bij mijn schoonvader meegemaakt, hij overleed uiteindelijk na 3 dagen.

We gingen met dit verhaal terug naar mijn moeder en zei kon er nog een "ja" uitpersen met veel moeite. Dan is het opeens allemaal "echt" en breekt er een soort van shock uit. Het was dat jaar een doordeweekse dag en iedereen was nog aan het werk. Man, zus en zwager gebeld, allemaal naar huis! Om 20.00 uur 's avonds werden we verwacht om afscheid te nemen. Je komt in een onwerkelijke toestand terecht. Snel naar huis, makkelijk eten. Je zoon van 8 zo goed en kwaad als het gaat uitleggen wat er gaat gebeuren. Samen nog een tekening voor oma gemaakt. Ik weet nog dat hij rode rozen voor haar tekende.

Om 20.00 uur was iedereen present in het verpleeghuis. Mijn moeder was overgebracht naar de palliatieve afdeling, kamertje apart. Ernaast was een soort familieruimte met tv,  bank, koffie, thee. De kleinkinderen hebben daar nog naar Harry Potter zitten kijken tussen het afscheid nemen door. Om de beurt gingen we afscheid nemen. Ik wilde als laatste, hoopte daarmee wat tijd extra te hebben. Egoïstisch. Toen ik daar alleen was met mijn moeder heb ik gevraagd of ze echt zeker wist dat dit was wat ze wilde. Weer met veel moeite een ja. Of ze bang was voor wat komen ging. Nogmaals een ja. Ik wilde nog zoveel zeggen eigenlijk en er kwam niets uit.

Toen werden we ruw onderbroken, het was tijd om het infuus aan te leggen. Echt ruimte voor afscheid was er dus niet, tijd is tijd. Door de dormicum (slaapmiddel) viel mijn moeder in slaap en toen begon het wachten.
Iedereen ging zijns weegs, mijn zus met haar gezin naar huis, mijn vader ging naar huis, wij gingen naar mijn schoonfamilie voor de nachtmis en het kerstontbijt. Achteraf zo'n spijt dat ik me mee heb laten slepen en niet gewoon gebleven ben. Maar ja, het kon wel heel lang duren zeiden ze.

In een roes kerkdienst en kerstontbijt beleefd. 's Nachts om een uur of 2 lagen we in bed. Na amper een uur telefoon: het ging wel heel slecht met mijn moeder, of ik wilde komen. Autoruiten krabben, door de nacht en de stilte racen (voor zover mogelijk) naar het verpleeghuis. Zwaar gereutel, longproblemen, volgelopen met vocht. Meer medicatie. De toestand stabiliseerde weer en op 1e kerstdag gingen we rond het middaguur allemaal maar weer naar huis. Mijn vader at bij mijn zus en zwager die dag. Wij waren gewoon thuis en ik sprak af dat ik na het avondeten weer zou komen en ook in het verpleeghuis zou blijven waken. Daar was zo'n speciale slaapstoel voor naast het bed. Mijn vader kreeg een leegstaande kamer verderop op de afdeling. Een gebroken en onrustige nacht. Wel lieve ondersteuning van oud-collega Gino die daar bleek te werken!

2e kerstdag. Wij gingen halverwege de ochtend toch maar weer even naar huis. Mijn zus zou komen om het over te nemen. Thuis vond mijn man dat ik nog maar even moest gaan slapen. Ik lag nauwelijks in bed of de telefoon ging: het ging heel slecht, ik moest direct komen. Slaapdronken wat kleren aangetrokken, autoruiten waren gelukkig nog schoon. Zonnebril op, kon het licht niet aan mijn ogen velen. Zwaar emotioneel vol gas geven en door de stad geracet. Rennen over de parkeerplaats naar de ingang. En toen kwam mijn zus huilend naar buiten. Foute boel, ik was te laat. 26 december 2008 12.10 uur had mijn moeder haar laatste adem uitgeblazen. Mijn vader was nog onderweg.

En weer werden we opgejaagd. Mijn moeder had ervoor gekozen haar hersenen ter beschikking te stellen van de hersenbank in Amsterdam. Dat hield in dat ze niet al te lang na haar overlijden overgebracht zou worden naar Amsterdam. Alles moest maar snel.

De heren uit Amsterdam kwamen met een lijkwagen. We zijn naast de brancard mee naar buiten gelopen, de vrieskou in. Mijn vader, zus en ik stonden bij de uitrit de auto na te kijken naar Amsterdam.....zwaaien....dag mam.

Kerst is nooit meer hetzelfde geweest. Ongeveer een week voor kerst komen de flashbacks. Ik deal er op mijn eigen manier mee. Probeer er te zijn voor mijn medemens die het óók moeilijk heeft. Probeer het voor mijn gezin toch gezellig te maken.
Maar kerst heeft zijn glans verloren. Ik brand een kaarsje.

http://youtu.be/ohXI3po8hK0

Feestdagen en stress

Een tiental jaren geleden werkte ik als assistente bij een gezondheidscentrum. Vanaf november begonnen patiënten te bellen met als klacht "feestdagenstress". Ik geef eerlijk toe dat ik in het begin verbaasd was en bij mijn meer ervaren collega's te rade ging wat dat nou precies inhield. Met "feestdagenstress" naar de huisarts? Later werd het duidelijker.

Ik ging eens inventariseren wat men er dan onder verstond, wat gaf nu die stress.
 Voorbeelden:
- de algemene drukte in de decembermaand
- het "verplichte" samenzijn met de (schoon)familie
- planning (surprises, koken, boodschappen, schoonmaken, vieringen op school etc.)
- angst voor vuurwerk
- spanning over de nieuwjaarstoespraak van de baas (is mijn baan nog veilig komend jaar?)
- geldgebrek
- korte, donkere dagen (al dan niet met slecht weer)
- herdenken van overleden naasten/ de eerste sint/kerst/oudjaar zonder een familielid/vriend
- de toestand in de wereld

Allemaal punten waar ik me wel wat bij voor kon stellen. Sommigen hebben echt direct met de feestdagen te maken, anderen zouden ook op een ander moment in het jaar van toepassing kunnen zijn. Die laatste lijken in december zwaarder te wegen.

Wat deed de huisarts hiermee? Die raadde aan om voldoende te slapen en gezond en regelmatig te eten, dagelijks de buitenlucht in te gaan en in een aantal gevallen kregen de mensen een recept om tijdelijk iets kalmerends te gebruiken of iets om beter te slapen. Meestal bleef het bij een eenmalig consult (tot het volgende jaar) en hoorde je er verder niets meer over. Sommigen kwamen later toch weer terug en dan bleek dat er meer aan de hand was (op psychosociaal gebied).

Bij veel van de klachten zoals hierboven genoemd, zou counselling een uitkomst kunnen blijken. We inventariseren dan samen waar de knelpunten zitten. Zijn die alleen van toepassing op de feestdagen of blijken ze wel vaker voor te komen? Als hier duidelijkheid in gekomen is, werken we naar een situatie toe die voor u aanvaardbaar is. U leert zelf een (structurele) oplossing te vinden voor het probleem en als die er niet is leert u vanuit uw eigen kracht om  op een voor u werkbare manier met de situatie om te gaan. Vaak is dat niet "even" begin december te realiseren. Maar mocht bovenstaande nou bekend voorkomen, probeer er dan het komende jaar alvast aan te gaan werken. En wie weet wordt het dan een feestelijke december in 2012 zonder stress!

Vakantie of....stress?

Velen kijken er naar uit: vakantie. De zomervakantie staat voor deur, lekker bijkomen van het werk. Of toch niet?
Er zijn vaak een hoop voorbereidingen:
- is het werk op tijd af?
- is er vervanging op mijn werk?
- is alles voor de reis geregeld?
- zijn we niets vergeten?
- is voor het thuisfront alles geregeld?

Deze punten kunnen op zich al voor veel stress zorgen. In plaats van uitgerust en onbezorgd op reis gaan, kom je uitgeput en gespannen aan. Het weer zit tegen. Lange rijen bij incheck balies. Dreinende kinderen voor wie de reis te lang duurt. Bagage die zoek is. Collega's die je toch nog even mobiel bellen, omdat ze iets willen vragen. Pech onderweg. En als je dan op je bestemming aankomt valt de accommodatie tegen.
Door de stress in je lijf kan je geen tegenslag meer hebben. Van de twee weken vakantie die je hebt, ligt je er eentje uitgeput op bed. Je reisgenoten zijn geïrriteerd, omdat je geen puf hebt om iets te doen. Je realiseert je dat de tijd omvliegt en voor je het weet kan je aan de terugreis beginnen. En dan zie je er als een berg tegenop om weer aan het werk te moeten.....

Tijd om het anders aan te pakken! Neem als het even kan wat tijd om thuis bij te komen en dan uitgerust op vakantie te gaan. Regel dingen al verder van tevoren. Dingen vergeten? Over het algemeen kan je op vakantie iets wat vergeten is alsnog in een winkel aanschaffen. Zet je mobiele telefoon uit.
Er zijn meer maatregelen te nemen om uitgerust en goed voorbereid op vakantie te gaan. Hetzelfde geldt voor het terug komen van vakantie. De hele nacht doorrijden, doodmoe thuis komen, troep moeten opruimen, wassen, post/kranten/mail doorspitten en ook meteen weer aan het werk moeten? Geen goede basis om weer te beginnen! Binnen een paar uur ben je al bijna vergeten dat je op vakantie bent geweest en zit je weer midden in de drukte.

Herken je jezelf hierin? Heb je geen zin meer in dit soort toestanden? Wil je opgewekt en uitgerust op vakantie? En na de vakantie uitgerust en gesterkt weer aan je dagelijkse bezigheden kunnen beginnen?
Nu is je kans om er iets aan te doen! Zorg dat je nu eens echt kunt genieten van je vakantie en je reisgenoten.

Bel of mail voor een afspraak! Kijk op: http://www.counsellingpraktijkhoorn.nl

Ik wens iedereen alvast een fijne, zonnige en onbezorgde zomervakantie toe!

Online hulpverlenen of face-to-face?

Online hulpverlening is in opmars. Via mail, msn, Skype, noem maar op. Velen denken: dat werkt toch niet? Voor effectieve hulpverlening moet je toch bij elkaar in een ruimte zijn en op die manier een gesprek voeren?

Ook ik was in het begin sceptisch. Toch ben ik de uitdaging aangegaan, het kwam min of meer op mijn pad. Ik meldde me aan bij een site voor (gratis) online hulpverlening. Mensen kunnen daar anoniem inloggen. De site is opgedeeld in verschillende "kamers", o.a. depressie, verslaving, zelfmoord gevoelens, eetstoornissen, rouw- en verlies. De hulpvrager kijkt zelf in welke "kamer" hij of zij het beste thuis hoort en kan in zo'n kamer chatten met lotgenoten. Er zijn op de site ook gastvrouwen/heren, vrijwilligers en hulpverleners aanwezig die de bezoekers wegwijs maken, maar die ook voor ze klaar staan om ze bijvoorbeeld één op één te woord te staan middels chat of webcam/microfoon.

De meeste bezoekers chatten liever. Ze geven aan het veilig te vinden dat niemand hen ziet en dat niemand weet wie ze daadwerkelijk zijn. Vaak schamen ze zich voor hun problemen en op deze manier kunnen ze toch hun verhaal kwijt.Ook voelt het veilig om in de eigen vertrouwde omgeving (thuis) te kunnen blijven. Afstand is vanzelfsprekend ook geen probleem meer. http://www.chathulp.nu/

Een ander voordeel is dat er geen wachtlijsten zijn en dat de bezoeker lotgenotencontact kan hebben of om hulp kan vragen op het tijdstip dat hem of haar uitkomt. Dus ook 's avonds en in het weekend.

Bezoekers kunnen alsnog een (betaald) traject met een hulpverlener aangaan als zij dat wensen en dan geschiedt de hulpverlening ook in een afgeschermde virtuele ruimte.

Als hulpverlener heb ik ervaren dat chatten als voordeel heeft dat je iets meer tijd hebt om te overdenken wat je iemand zegt of antwoordt. En door goede gesprekstechnieken te gebruiken en tussen de regels door te lezen werkt het (bijna) net zo effectief als face-to-face gesprekken. Natuurlijk blijft het nadeel dat je je cliënt niet ziet en de non-verbale communicatie dus weg valt.

Skype is wat mij betreft dan ook een nog beter alternatief. Het programma is gratis te downloaden, je kunt elkaar (desgewenst) zien via de cam en de geluidskwaliteit is in mijn beleving veel beter dan die van de "gewone" telefoon. Ik heb via Skype contact gehad met mensen in o.a. de Verenigde Staten en het was alsof ze naast me in de kamer stonden. Dit medium geeft dus de mogelijkheid tot een enorm werkgebied (als je de taal beheerst).

Het minst enthousiast ben ik over hulpverlening via mail. Het voordeel is dat je een mail doordacht kan beantwoorden en op een tijdstip dat jou het beste uitkomt, maar het nadeel is dan dat je niet direct op elkaar kunt reageren en ook hier valt natuurlijk het non-verbale contact totaal weg.

Via mail zijn er in mijn opinie ook vaker en sneller misverstanden over wat er nu gezegd wordt en het duurt langer voordat je dit recht kan zetten. Via chat kan je nog direct reageren of vragen of het klopt dat je het zo en zo begrepen hebt.

Binnenkort starten er via de online hulpverleningssite waar ik bij aangesloten ben online groepssessies voor lotgenoten en hun naasten. Er zijn vele onderwerpen om uit te kiezen.

Op 17 mei a.s. zal ik zelf om 20.00 uur een online sessie begeleiden over rouw- en verlies. We werken met groepen van maximaal 10 personen. Voor meer info en aanmelden: http://www.chathulp.nu/ (groepssessies)  of neem contact met mij op via mail of twitter. Wees er snel bij, want vol = vol!

Er gaat wat mij betreft niets boven face-to-face hulpverlening, maar de ervaring heeft geleerd dat er dus ook hele goede online mogelijkheden zijn met tevreden cliënten tot gevolg!

Afscheid

Afscheid nemen, hoe doe je dat? Iemand vroeg mij dat laatst. Zijn vader was in de terminale fase van kanker beland en de dood zou snel komen. Moest hij nog dingen "goedmaken"? Waren er nog dingen te bespreken?Vooral vertellen hoeveel hij van zijn vader hield? Gewoon stil naast zijn bed zitten en zijn hand vasthouden? Of zouden ze met het hele gezin aan het bed zitten?
Zoveel scenario's waren al door zijn hoofd gegaan. Maar zou het ook werkelijk zo gaan als hij dacht? Of zou het zo zijn dat hij net even zijn plek had verlaten voor toiletbezoek of iets dergelijks en zou hij dan bij terugkomst zijn vader overleden aantreffen? Het enige waar hij zeker van was, was dat zijn vader pertinent niet meer naar het ziekenhuis wilde en absoluut thuis wilde blijven om daar in zijn eigen omgeving te sterven.
De man was hier zo intensief mee bezig, het leek wel een obsessie. Ik vroeg hem hoe het kwam dat hij hier zo mee bezig was. Hij moest er even over nadenken, maar zei toen:"ik denk me in dat ik het ben die daar in dat bed ligt en dat ik het heel erg beangstigend zou vinden als ik helemaal alleen was en alleen moest sterven."
De band binnen het gezin was heel sterk en goed en hij kon zich niet voorstellen dat hij ooit zonder zijn familieleden zou zijn.
Het luchtte hem op om deze angst eens onder woorden te brengen, hoewel het de angst niet helemaal weg nam.
Uiteindelijk vond hij de oplossing na mijn vraag: "Hoe zou je vader willen dat het afscheid was?".
Hij was zo op zichzelf gefocust geweest, dat hij er nooit aan had gedacht om eens naar de wensen van zijn vader te vragen...........
Uiteindelijk is het gegaan zoals de vader het graag wilde: het hele gezin bij elkaar, met elkaar toastend op de familie, op vader. Hij is rustig ingeslapen.